Ο όρος βρογχοκήλη αποτελεί ένα σύνολο διαφορετικών παθήσεων με διακριτή αντιμετώπιση ανάλογα με το είδος της
Η βρογχοκήλη συχνά δε δίνει συμπτώματα στον ασθενή, εκτός κι αν αυξηθεί πολύ σε μέγεθος, οπότε αρχίζει να πιέζει τα γειτονικά όργανα, προκαλώντας μια σειρά από χαρακτηριστικές εκδηλώσεις στον ασθενή. Σε κάθε περίπτωση, είναι επιβεβλημένη η αξιολόγηση του ασθενούς από τον ειδικό, ο οποίος και θα αποφασίσει την ενδεδειγμένη θεραπεία ανάλογα με την περίπτωση.
Τι είναι η βρογχοκήλη και ποια τα αίτια που πυροδοτούν την εμφάνισή της;
Βρογχοκήλη ονομάζεται η αύξηση των διαστάσεων του Θυρεοειδούς Αδένα. Δεν είναι μία πάθηση, αλλά σύνολο διαφορετικών παθήσεων με διαφορετική αντιμετώπιση.
Διακρίνεται σε πολυοζώδη και διάχυτη, ανάλογα με το αν συνδυάζεται με την παρουσία όζων, και σε τοξική ή μη τοξική, ανάλογα με το αν συνυπάρχει με υπερθυρεοειδισμό.
Οι ακριβείς αιτίες της βρογχοκήλης δεν είναι πάντα γνωστές. Οι παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη πολυοζώδους βρογχοκήλης περιλαμβάνουν:
- Ανεπάρκεια ιωδίου. Το ιώδιο είναι ένα ιχνοστοιχείο που υπάρχει σε μικρές ποσότητες στη διατροφή ενός ατόμου. Ο θυρεοειδής χρησιμοποιεί ιώδιο για την παραγωγή των ορμονών του. Χωρίς αρκετό ιώδιο, ο θυρεοειδής δεν μπορεί να εκτελέσει τις φυσιολογικές του λειτουργίες. Παλιότερα η έλλειψη ιωδίου ήταν η κύρια αιτία βρογχοκήλης. Σήμερα στις περισσότερες χώρες υπάρχει επάρκεια ιωδίου στη διατροφή.
- Γενετικοί παράγοντες που επηρεάζουν την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών και οικογενειακό ιστορικό παθήσεων Θυρεοειδή.
- Ηλικία και φύλο – οι μεγαλύτερες γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης οζιδίων του θυρεοειδούς.
- Αυτοάνοσες παθήσεις του Θυρεοειδούς (θυρεοειδίτιδες), όπως η Θυρεοειδίτιδα του Hashimoto ή η νόσος του Graves.
Πρέπει να τονιστεί ότι Βρογχοκήλη μπορεί να εμφανιστεί τόσο με υπερθυρεοειδισμό ή υποθυρεοειδισμό, όσο και με φυσιολογική θυρεοειδική λειτουργία.
Ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα που θα οδηγήσουν τον ασθενή στην αναζήτηση ιατρικής βοήθειας;
Η βρογχοκήλη συχνά δεν έχει συμπτώματα, εκτός αν αυξηθεί πολύ σε μέγεθος. Εάν η βρογχοκήλη είναι πολύ μεγάλη ή πιέζει τα γύρω όργανα, ο ασθενής μπορεί να παρατηρήσει τα ακόλουθα συμπτώματα:
- Οίδημα του λαιμού που μερικές φορές είναι ορατό
- Δυσκολίες στην αναπνοή (κυρίως ξαπλωμένος), βήχα, συριγμό και βραγχνάδα
- Δυσκολία κατάποσης
- Αίσθημα πίεσης στο λαιμό
Ο ασθενής με τοξική βρογχοκήλη μπορεί να έχει συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν μειωμένη ανοχή στη θερμότητα, ταχυκαρδία (ακόμα και στην ηρεμία), ευερεθιστότητα, νευρικότητα, απώλεια βάρους ή αδυναμία αύξησης βάρους και δυσκολία στον ύπνο.
Ποιες είναι οι εξετάσεις με τις οποίες τίθεται η διάγνωση της βρογχοκήλης;
Η Βρογχοκήλη εντοπίζεται συνήθως με έναν από τους παρακάτω τρόπους:
- Από τον ίδιο τον ασθενή που παρατηρεί μια διόγκωση του θυρεοειδούς (πρήξιμο στο λαιμό).
- Τυχαία κατά τη διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων για άλλο λόγο (πχ αξονική θώρακος, triplex καρωτίδων)
- Στα πλαίσια ελέγχου του Θυρεοειδή με υπέρηχο ή και εξετάσεις αίματος.
Ωστόσο, η παρουσία βρογχοκήλης δείχνει ότι υπάρχει μια πάθηση του θυρεοειδούς αδένα. Επομένως, είναι σημαντικό η βρογχοκήλη πάντα να ελέγχεται και να διερευνάται. Οι βασικές εξετάσεις είναι οι αιματολογικές εξετάσεις θυρεοειδούς και το υπερηχογράφημα Θυρεοειδούς. Πολύ χρήσιμες εξετάσεις μπορεί να είναι επίσης το σπινθηρογράφημα Θυρεοειδούς και η παρακέντηση και βιοψία δια λεπτής βελόνη. Σε περιπτώσεις μεγάλης βρογχοκήλης απαιτείται και αξονική τομογραφία.
Όταν η βρογχοκήλη αποτελείται από όζους (πολυοζώδης βρογχοκήλη), πρέπει απαραίτητα να ελέγχονται οι όζοι για την πιθανότητα να είναι κακοήθεις. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία στην πολυοζώδη βρογχοκήλη ο κάθε όζος έχει την ίδια πιθανότητα να είναι κακοήθης (καρκίνος Θυρεοειδούς) όπως και οι μονήρεις όζοι.
Πώς αντιμετωπίζεται η βρογχοκήλη; Σε ποιες περιπτώσεις το χειρουργείο είναι μονόδρομος;
Όπως αναφέρθηκε, η βρογχοκήλη είναι ομάδα παθήσεων, και η θεραπεία είναι ανάλογη με το είδος της. Μια βρογχοκήλη μικρή και σταθερή σε μέγεθος, σε ευθυρεοειδικό ασθενή και χωρίς υποψία καρκίνου στους όζους του Θυρεοειδή δεν απαιτεί κάποια θεραπεία, πρέπει όμως να παρακολουθείται από ενδοκρινολόγο.
Η τοξική βρογχοκήλη, που προκαλεί υπερθυρεοειδισμό, αντιμετωπίζεται ανάλογα. Χρησιμοποιούνται αντιθυρεοειδικά φάρμακα, χειρουργείο Θυρεοειδή ή θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο.
Η πολυοζώδης Βρογχοκήλη απαιτεί φυσικά θεραπεία όταν κάποιος από τους όζους είναι κακοήθης (καρκίνος Θυρεοειδούς). Η μοναδική θεραπεία στην περίπτωση αυτή είναι η Χειρουργική Επέμβαση στο Θυρεοειδή. Επιπλέον, όταν οι διαγνωστικές εξετάσεις δεν μπορούν να διαχωρίσουν ποιοι όζοι είναι κακοήθεις, σχεδόν πάντα επιβάλλεται το χειρουργείο.
Τέλος, μια βρογχοκήλη που είναι ιδιαίτερα αυξημένη σε μέγεθος, βρίσκεται στο θώρακα (καταδυόμενη βρογχοκήλη), προκαλεί πιεστικά φαινόμενα στα γύρω όργανα ή αισθητικά προβλήματα στον ασθενή, συχνά έχει ένδειξη για χειρουργείο.
Πόσο σύντομη είναι η ανάρρωση του ασθενή μετά το Χειρουργείο Θυρεοειδή και πότε μπορεί να επιστρέψει στην καθημερινότητά του;
Η Θυρεοειδεκτομή, δηλαδή το Χειρουργείο αφαίρεσης του Θυρεοειδή, είναι μια ασφαλής επέμβαση στα χέρια εξειδικευμένου και έμπειρου Χειρουργού Θυρεοειδούς. Κατά κανόνα απαιτείται νοσηλεία μιας μόνο μέρας (μια διανυκτέρευση στο νοσοκομείο). Ήδη την ημέρα του Χειρουργείου ο ασθενής μπορεί να μιλήσει και να κινητοποιηθεί φυσιολογικά και νιώθει ελάχιστο πόνο. Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στη διατροφή. Σε επιλεγμένες περιπτώσεις και ανάλογα με τις εργαστηριακές εξετάσεις χορηγείται ασβέστιο ή και βιταμίνη D. Οι ασθενείς δικαιούνται αναρρωτική άδεια δύο εβδομάδων, οι περισσότεροι όμως επιστρέφουν συντομότερα σε όλες τις καθημερινές τους δραστηριότητες.
Μετά τη Θυρεοειδεκτομή τι θα πρέπει να περιμένει ο ασθενής;
Μετά την επιτυχημένη και ανεπίπλεκτη Θυρεοειδεκτομή ο ασθενής ζει μια τελείως φυσιολογική ζωή. Πρέπει βέβαια να λαμβάνει εφ’ όρου ζωής αγωγή υποκατάστασης της θυρεοειδικής λειτουργίας, δηλαδή ένα χάπι Θυροξίνης (θυρεοειδικής ορμόνης) κάθε μέρα. Ο ενδοκρινολόγος παρακολουθεί τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών (με εξέταση αίματος) και καθορίζει εύκολα τη δόση του φαρμάκου. Με σωστή ρύθμιση της αγωγής αυτής ο μεταβολισμός είναι τελείως φυσιολογικός.
